Klein leven

Laatst las Jacques Klöters dit gedicht voor in De Sandwich. Het is een gedicht van Frank Starik, die de trekker was van het ‘Eenzame uitvaart’-project, dat in verschillende grote steden dichters een gedicht liet schrijven (en voorlezen) bij de begrafenis van mensen zonder nabestaanden. Ieder jaar krijgt een van die gedichten de Ger Fritz-prijs, een prijs voor het beste/mooiste ‘Eenzame uitvaart’-gedicht. F. Starik heeft de prijs postuum toegekend gekregen voor een gedicht dat hij twee dagen voor zijn dood schreef – vanwege de kwaliteit van het gedicht, maar ook als waardering voor zijn jarenlange inspanningen.
(met dank aan Raymond Noë)

Klein leven
Wat als je rijk bent
en het kan je niks schelen.

Wat als je rijk bent
en gewoon in het buurtje blijft wonen
waar niemand weet
wat er bij jou te halen zou wezen.

Klein leven.
Iemand met een bivakmuts,
gerinkel van glas, paniek:
het is je jaar na jaar bespaard gebleven
in dat eenvoudige benedenhuis
terwijl je overal had kunnen leven.

Bron: Google photos / Smithsonian Magzine

Geen overdreven sjieke dingen eten,
geen jacht, geen villa met een hek
om de mogelijkheden die mogelijkheden zijn gebleven,
gewoon, klein leven. Niet ten volle, maar tot het magere einde toe.


Geluk is een afwezigheid, een gebrek
aan een gebrek, de zekerheid van het genoeg.

En tenslotte: niemand om het weg te geven.
Dat kleine, stille leven moe.

F. Starik (1958-2018)

1914-1918

1914

klaproos.jpgToen de oorlog uitbrak, was ik nog klein.
Mijn vader zocht zijn oud soldatenpak
Van zolder uit een doos vlak onder ’t dak,
En wij brachten hem samen naar de trein.

En ik wist niet, waarvoor dat was. En toen
Vroeg ik het aan mijn moeder. En ik hoorde,
Dat nu de soldaten elkaar vermoordden.
Mijn vader ook? Die zou dat toch niet doen –

Nu ben ik groot en wijs en veel vergeten,
Van wat de dwazen en de kindren weten
En waar ik, als ik er aan denk, om lach.

Maar als wij, grote mensen, ’t niet verhindren,
Dat er weer oorlog komt, God, geef ons kindren,
Die nog begrijpen, dat het toch niet mag.

Muus Jacobse (1909-1972)
(met dank aan Raymond Noë)

Dit gedicht deelde de Sandwich een tijd geleden. En ik vond het zeer toepasselijk om het vandaag, 11 november – wapenstilstandsdag, hier te publiceren.
Aan stoere mannen met stoere woorden hebben we helaas geen gebrek in deze tijd. Maar geef ons nog een heleboel kinderlijke zielen, die geen oorlog maar vrede willen.